Ülkemizdeki Fare Türleri

Fare Ve Kemirgen Türleri Nelerdir?

Ülkemizdeki (Türkiye) fare ve kemirgen türleri ve özellikleri nelerdir, nerelerde yaşarlar ve ömürleri ne kadardır, nelerle beslenirler, hangi türleri evcildir?

Ülkemizdeki Fare Türleri

Dünya üzerinde kemirgen ailesinin en zeki ve sevimli canlıları olan farelerin bilinen 43 türü vardır.Ülkemizde en yaygın olan türleri ise; ev faresi, lağım faresi (sıçan), çatı faresi, tarla faresi, hamster türleridir.Bazıları çok sevimli görünürken, bazılarının görüntüsü ürkütücü ve sevimsizdir ve bazı türlerinde kese bulunur.Farelerin bazı türleri ortalama 50 cm. kadar yükseğe sıçrayabilir ve dışkılarının rengi ve boyutları da türlerine göre değişmektedir.Dünyanın farklı bölgelerinde olduğu gibi ülkemizde de, postları için fare yetiştiriciliği de yapılmakta ve yetiştirilen farelerin boyları ortalama 80 cm. olurken, kiloları da 14 kg. civarına ulaşabilmektedir.Sürekli araştırma aracı oldukları için evrim geçiren farelerin bir kısmı etçil olurken, bazı türleri de otçuldur.Evcil olarak yetiştirilen farelerin insanlara saldırmadığı ve fiziksel zarar vermediği gözlenmektedir.Bazı türlerinin ömrü 2-3 yıl arası olurken, bazı türleri de 10 yıla kadar yaşamaktadır.Guinness rekorlar kitabına girmiş dünyanın en büyük faresi ise; anavatanı Güney Amerika Kostarika olan 91 kiloluk ağırlığı ve 1.45 mt'lik boyuyla Capybara türü faredir.

Bilinen Fare Çeşitleri

Kemirgen dünyasında bazı türleri dış görünüm olarak fareye benzeseler de, kemirgen sınıfına ait olmadıkları araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.Ülkemizde bilinen türleri; ev (fındık) faresi, lağım faresi (sıçan), çatı faresi, çıplak kör fare, tarla faresi, sivri fareler, hamster (heybeli sıçan), orman faresi, pamuk faresi, kanguru faresi, dikenli fare, çekirge (uluyan) faresi, koypu (su maymunu), fırça kuyruklu fare, bandikut fare, kapibara (Capybara), ve yediuyuklayangiller (yediuyur) faresidir.Dünyada ise; bilinen fare türleri aşağıda listelenmiştir.

  • Mus Musculus
  • Samur
  • Deer Mouse
  • Pachyuromys Duprasi
  • Afrika Cüce Faresi
  • Pilinga Mouse
  • Beyaz Ayaklı Fare
  • Sırtı Çizgili Orman Faresi
  • Cüce Fare
  • Western Harvest Mouse
  • Luzon Aurora Forest Mouse
  • Mountain Pygmy Possum
  • Cairo Spiny Mouse
  • Cactus Mouse
  • Cotton Mouse
  • Nothern Grasshopper Mouse
  • Bozkır Faresi
  • Oldfield Mouse
  • Çöl Kakırcası
  • California Deermouse
  • Salt Marsh Harvest Mouse
  • Columbian Mouse
  • Cezayir Faresi
  • Sarı Ev Faresi
  • Eastern Harvest Mouse
  • Northwestern Deer Mouse
  • Ethiopian Amphibious Rat
  • Djongari
  • Silky Pocket Mouse
  • Great Basin Pocket Mouse
  • Perognathinae
  • Asiatic Tailed Climbing Mouse
  • Luzon Giant Forest Mouse
  • Blue Gray Mouse
  • Mus Platythrix
  • Olive Backed Pocket Mouse
  • Mus Bufo
  • Baiyankamys
  • Luzon Zambaies Forest Mouse
  • Pemberton's Deer Mouse
  • Mus Fragilicauda
  • Mus Crociduroides
  • Sitka Mouse
bos

Ev (fındık) faresi (Muscardinus avellanarius), Gliridae familyasından en küçük memeli türlerinden biridir.Boyları ortama 7-10 cm. arasında olup, ağırlıkları 15-40 gr. arasında değişmektedir.Parlak sarı ve kırmızımsı tüylere sahip fındık faresinin gözleri genellikle siyah renktedir.Hepçil olan fındık fareleri eve girdikleri anda, insanın yediği (bitkisel ve hayvansal) her besine ortak olabilmektedir.Meraklıları bu fareleri, evlerinde küçük haşereleri avlayarak yemesi ve evde kendinden başka haşere barındırmaması için beslerler.

Küçük frekanstaki sesleri rahatlıkla duyabilen fındık (ev) faresi, çok ta meraklıdır.Gördüğü herşeyi inceler ve kemirerek farkında olmadan eşyalara da zarar verir.Dünyada Avrupa'nın güney ve orta bölgelerinde yaşayan bu canlılar, ülkemizde de Bolu, Bursa, Trakya, Yalova ve fındık ve çalı meyvelerinin çok olduğu Karadeniz kıyılarında yaşamaktadır.Ağaç dallarında ve çalılıklarda yaşamayı severler ve yuvalarını da buralara yaparlar.Doğal ortamda çok rahatsız edildiklerinde ya da bir tehdit sezdiklerinde yuvalarını olduğu gibi bırakırlar ve daha da geri dönmezler.Soyu giderek azalan bu sevimli canlıların ortalama ömürleri 4-6 yıl arasındadır.

Çatı Faresi (Rattus) familyasından Rattus cinsine ait, ülkemizde yaygın olarak bulunan kemirgenlerden biridir.Rattus rattus ve Rattus norvegicus olmak üzere iki türü bulunmaktadır.Evlerin bodrumunda, beton bloklar altında, çöp yığınları arasında ve çatılarında bulundukları için bu isim ile anılırlar.Ayrıca; Rattus rattus türünden olanlara siyah sıçan, çatı sıçanı, ev sıçanı ve gemi sıçanı gibi isimlerde verilmiştir.Rattus norvegicus'a ait olanlara ise; kahverengi sıçan, norveç sıçanı, göçmen sıçan, lağım (faresi) sıçanı, adi sıçan, sıçan ve keme gibi yerel isimler de verilmektedir.

Genel olarak çatı farelerinin tüyleri siyah ya da kahverengi renkte uzun kuyruklu olup, boyları 40 cm.'yi bulabilmektedir.Bu kemirgen türünün ayakları çok güçlü olmakla birlikte sert tırnakları sayesinde bir yapının tepesine kolaylıkla tırmanabilirler. Ülkemizde Marmara, Karadeniz ve Anadolu bölgelerinde yaygın olarak görülmektedir.Ortalama 1 yıl ömrü olan çatı faresi fındık, fıstık ve mısır, portakal, karpuz ve bezelye gibi birçok tarımsal tohum ve meyvelerle beslenir.Çatı ve kiler gibi kapalı ortamlarda saklanan kurutulmuş gıdaların saklandıkları alanlarda çatı faresinin görülmesi, muhtemelen başka farelerin de olma ihtimalini güçlü kılar.

bos

Rattus norvegicus türüne ait olan çatı faresi veya halk arasında bilinen isimleriyle sıçan ya da lağım faresi, aç kaldıklarında dikkat edilmesi gereken fare türleri içinde en tehlikeli olabilecek potansiyele sahip kemirgenlerdendir.Kalabalık şehirlerde lağımlarda yuvalanan bu kemirgenler, ağırlıkları 500 gr. civarında olmalarına rağmen kaburgalarının arasındaki boşlukların daralması sayesinde, özellikle tuvalet deliklerinden evlere girip bulduklarını talan ederler, insanlara ve hayvanlara saldırmaktan çekinmezler.Özellikle bebeklerin el ayak parmaklarını kolaylıkla kemirebilen bu canlıların aç kaldıklarında kendi türleri de dahil, kedi ve köpeklere dahi tereddüt etmeden saldırdıkları da görülmüştür.Ayrıca; lağım sularıyla iç içe olan bu canlılar, çeşitli hastalıkları da kendileriyle beraber gittikleri yerlere taşımaktadırlar.Suyun altında 3-4 dakika kadar kalabilen çatı faresi ile bireysel mücadele gerçekten çok zordur.

bos

Adını yaşadığı yerden alan Tarla Faresi (Microtus arvalis) toprak altı galerilerinde yaşayan tıknaz vücutlu, başı oldukça büyükçe, burnu basık ve kısa kulakları ile ortalama 16-18 cm. boylarında ve 50-60 gr. arası ağırlıkta en yaygın memeli kemirgen türlerinden biridir.Tüylerinin rengi kahverenginin farklı tonlarında olup, vücutları yuvarlağımsı, gözleri de siyah renktedir. Ortalama 3-4 yıl ömürleri olan mahsül canavarlarının (tarla sıçanları) üremeleri de oldukça hızlıdır.Her aya doğum yapabilecek yetenekte olan dişi tarla faresinin tek doğumda 5-15 arası yavru verdiği bilinmektedir.Ülkemizde Marmara ve Anadolu bölgelerinde yaygın olarak görülebilirler.

Bayağı tarla sıçanı olarak ta bilinen tarla faresi, yaşadığı ve beslendiği alanda delikler açarak ekin mahsülünün her aşamasında sıkıntı çıkarmasıyla bilinir.Ekinlere verdiği hasar bir yana, ekinlerle sürekli haşır neşir olması sebebiyle, bu ekinleri insanların tüketmesi sonucu taşıdığı mikropları da insanlara kolayca geçirme ihtimalinin olması, verdiği zararı daha da arttırmaktadır. Ekinlere verdikleri zararla bilinen çekirge ve danaburnu böceklerini çokta aratmayan bu kemirgenler, oldukça sevimli görünseler de çiftçiler tarafından sevilmeyen canlılar arasında popülerliğini korumaktadırlar.

Kör fare, Spalacidae familyasına ait bir kemirgen türüdür.Kendi sınıfında Nannospalax ve Spalax olmak üzere iki türe sahiptir. Silindirik gövdeye sahip olan kör fare, koyu griden sarımsı kahveye değişen renk tonlarına sahiptir.Ayrıca kulak kepçeleri yoktur ve kuyruğu da deri üzerinde ufak bir çıkıntıdan ibarettir.Gözleri konusunda ise; iki farklı görüş vardır.Bir araştırmaya göre gözlerinin olduğu, fakat deriden bir perde ile örtülü olduğudur.Diğer bir araştırmaya göre ise; gözlerinin olmadığı görüşü ortaya atılmıştır. Yönünü nasıl bulduğu konusunda ise; net bir bilimsel çalışmaya rastlanmamıştır.Sert burun ve ön ayaklara sahip Spalax leucodon türü kör farenin uzunluğu 15-25 cm. arasında değişmektedir.

Halk arasında tarla çekirgesi, köstebek sıçan, kösnü gibi isimlerle de bilinen kör fare, ülkemizde Anadolu bölgesinde yaygın olarak görülmektedir.Yumrulu bitkiler ve diğer bitki kökleriyle beslenirler, yuvalarını da bu bitkilerin oldukları alanların altlarına toprakaltı galeri oluşturarak yaparlar ve yeraltında yaşarlar.İnsanlara ve diğer canlılara tehdit edilmedikleri sürece saldırmazlar. Kör fare yaşam süresinin uzun ömürlü (20-30 yıl) olması sebebiyle, kanser direnci ile ilgili çalışmalar üzerine araştırılmıştır.Bu canlının yaşam şekli ve diğer özellikleriyle ilgili kapsamlı araştırmalar devam etmektedir.

bos
bos

Çıplak Kör Fare (Heterocephalus glaber), Afrika'nın doğusunda yeraltında yaşayan sosyal kemirgen türüdür.Boyları 10-13 cm. arasında olan bu canlıların tüyleri sayılacak kadar azdır ve derisi kırışık görünümdedir.Ortalama ömürleri 20-30 yıl olan çıplak kör farelerin ön ve alt dişlerinin uzunluğu 3-5 cm. arasında değişirken gözleri oldukça küçüktür.Yer altında koloniler halinde yaşayan çıplak kör fareler, kolay kolay hasta olmamalarıyla bilinirler ve oksijensiz ortamda ortalama 18 dakika kadar hayatta kalabilirler. Bitki kökleriyle beslenen bu canlılar sıvı ihtiyacını da yedikleri bitki köklerinden karşılarlar.

Üzerinde bir dizi araştırma yapılan çıplak kör farenin, şimdiye dek elde edilen verilere göre; acıya karşı son derece duyarsız olduğu, oksijen direnci ve güçlü fakat oldukça karmaşık bağışıklık sistemine sahip olduğudur.Son yıllarda özellikle kanserojen içeren maddelere karşı dirençli oldukları yönünde bilgiler dilden dile dolaşsa da, laboratuvar ortamında kanserli hücrelerin enfekte edildiği çıplak kör farelerin hücrelerinin kanserli hücreleri kabul ettiği ve hızlı biçimde yayıldığı gözlemlenmiştir.Son olarak; kanser testleri için sürekli deneylere ve araştırmalara maruz kalan çıplak kör faresinin, doğal yaşamının sırları çözülmeden ve yaşamları doğal ortamlarında gözlemlenmeden, istenilen sonucu yakalamak pek mümkün değil gibi görünüyor.

Koypu ya da Su Maymunu (Myocastor coypus), Trakya, Ağrı ve Iğdır illerinde yaygın olarak görülen ülkemizde yaşayan en büyük kemirgen türlerinden biridir.Anavatanı Güney Afrika olan bu canlılar, dünyanın farklı ülkelerinde postları için yetiştirilmiş olup, sonrasında bu hayvanların kürklerinin satışı bazı ülkelerde yasaklanmıştır.Otçul olan koypu, nadiren omurgasızları yiyerek beslense de, ağırlıklı olarak sucul bitkiler ve sazlıklarla beslenmektedir.Sosyal canlılar olan ve hızlı üreyebilen su maymunlarının arka ayakları perdeli, ön kesici dişleri ise; turuncu renktedir.

Sağlam bir kafatasına sahip koypuların, boyları ortalama 80 cm. civarında olup, ağırlığı erkeklerde 8 kg. dişilerdeyse 5 kg. kadar olabilir.Vejeteryan beslenme yapısıyla insanlara ve hayvanlara karşı zararsız olduğu bilinen sucul memeli Su Maymunu (Koypu), kendi ağırlığının dörtte biri kadar besin tüketebilmektedir.Yaşam alanları çok sınırlı olan ve istilacı olarak bilinen koypuların ömürleri ise; ortalama 3 yıldır.Koypu'nun ülkemizde henüz çok yeni bir canlı olması, doğaya ve diğer canlılara olan etkilerini belirlemek için daha fazla bilimsel araştırmalara ihtiyaç duyulması, araştırmacıları ve meraklıları yaşadıkları bölgelere doğru çekmektedir.

bos
bos

Çekirge Faresi ya da namı diğer Uluyan Fare (Onychomys), Amerika ve Meksika ülkelerinde yaşayan tek etobur kemirgen türüdür.Ev faresi ile uzaktan akraba olan uluyan farenin boyu 8-13 cm. ağırlığı da ortalama 22-30 gr. civarındadır.Güneş ışığından pek hoşlanmayan bu cesur cengaver, geceleri avlanır ve menüsünde adını veren çekirge, tarantula, akrep, çıyan, kırkayak, örümcek, yılan gibi zehirli ve tehlikeli hayvanlar ve kendi familyasındaki diğer fareler de bulunur.Davranış biçimi açısından diğer kemirgenlerden oldukça farklı görüntü sergileyen çekirge faresi, avını kedi gibi takip eder ve sinsice yaklaşır, at gibi şaha kalkar ve kurt gibi ulur.Bazı bilim insanları farenin ulumasını bölgesini savunmak olarak değerlendirse de, tam olarak nedeni bilinmemektedir.

Avladığı hayvanların zehirlerine karşı bağılıklığı olduğu ve zehir ağrısını hissetmediği bilinen çekirge faresinin cesaretini bağışıklık sisteminden aldığı düşünülmektedir.Zira av grubuna giren zehirli canlıların en önemli silahı zehirleri olmadan çekirge faresini düşürmeleri mümkün değildir.Son yıllarda bilim insanları çalışmalarını daha da hızlandırmış olup, uluyan farenin bağışıklık sistemi üzerinde araştırmalar yaparak yeni bir ağrı kesici geliştirme çabası içine girmişlerdir.

Kanguru Faresi (Microdipodops), Heteromyidae familyasından Microdipodops cinsine ait çöllerde yaşayan kemirgen türüne verilen isimdir.Soluk Kanguru Faresi (Microdipodops pallidus) ve Koyu Kanguru Faresi (Microdipodops megacephalus) olmak üzere iki farklı türü bulunmaktadır.Kalabalık ortamlardan uzak yaşam süren bu minnak fare; çöl sıçanı, çöl faresi, keseli çöl sıçanı gibi isimlerle de anılmaktadır.Adını kanguruya benzer özelliklerin kendisinde de olmasından dolayı almıştır.Uzun arka bacakları sayesinde 2.75 metreye kadar sıçrayabilir ve kanguru gibi iki ayak üzerinde yürüyebilirler.Ayrıca yanaklarının dışında birer adet keseleri vardır.Kangurulardan farklı olarak yavrularını değil de yiyecekleri tohumları taşırlar.5 yıla kadar yaşayabilen bu kemirgenlerin boyları ortalama 7-8 cm. ağırlıkları ise; 12-14 gram arası olmaktadır.

Soluk kanguru faresi tohum ve biktilerle beslenirken, koyu kanguru faresi ise; ayrıca böcek ve atıklarla da beslenmektedir.Suya ihtiyaç duymayan tek kemirgen türü olan bu sevimli yaratıklar, çöl yaşamına mükemmel adapte olmuşlardır.Ayrıca çok tutumludurlar, yiyecek fazlasını yer altına kazdıkları çukurlara gömerler ve bu çukur derinlikleri 5 metreye kadar inerken, stokladıkları yiyeceklerin ağırlıkları 50 kg. civarında olabilmektedir.

bos
bos

Orman Faresi, Rodentia takımının Muridae familyasının Apodemus cinsini oluşturan yedi fare türüne verilen ortak isimdir. Türkiye'de en yaygın görülen ve dağ faresi veya ahşap fare olarak ta bilinen Apodemus sylvaticus türüdür.Orman, çayır ve tarım alanları gibi yeşillik alanlarda yaşamlarını sürdüren orman faresinin ortalama uzunluğu (kuyruğu hariç) 6-12 cm. ağırlığı da 20-23 gram arasında değişkenlik göstermektedir.Tohum, tomurcuk ve kök gibi çeşitli bitkisel besinler, solucan, böcek ve salyangoz gibi omurgasızlarla beslenen bu canlıların çölde ve dağda yaşayan türleri de su ihtiyacını kök yumrularından ve kaktüslerden elde ederler.

Orman faresinin yeşil alanlarda yaşayan türleri, tohumları yer altında saklayarak stokçuluklarıyla bilinirler.Bir şekilde ekolojik sisteme katkısı olan bu canlılar, doğal düşmanlarına karşı çok iyi kamufle olmalarına rağmen ortalama 2-3 yıl yaşarlar.Sert kış mevsimlerinde ve zor hava koşullarında insanların yaşam alanlarına kadar yaklaşmaktan çekinmezler.Boynunun altındaki sarı benekle tanınan (Apodemus flavicollis), başının tepesinden kuyruk sokumuna uzanan kara bir çizgiyle ayırt edilen (Apodemus agrarius), küçük bir kemeyi andıran boz renkli (Apodemus mystacinus), ülkemizde görülen diğer türleridir.

Orman Sivri Faresi (Sorex araneus); uzun ve sivri burunlu, yere basık yapılı memeli türüdür.Görünüm olarak fareye benzeseler de, literatürde fare olarak adlandırılsalar da, kemirgen olmadıkları için farelerden ayrı bir takımda yer alırlar.4 tırnaklı olan farelerden farklı olarak 5 tırnaklı ayak parmaklarına sahip olan orman sivri faresinin ağırlığı 5-15 gr. arası değişirken boyu da genellikle 9 cm'yi geçmez.Her türlü ortamda yaşayabillen ve 3 farklı renk tonuna sahip postuyla kolayca gizlenebilen orman sivri faresi, salyangoz, böcek ve böcek larvalarıyla da beslenir.

Hepçil olarak beslenen sivri fare, yaşamının büyük bölümünü ormanlarda, çalılıklar ve otlaklıklarda, bataklık kenarlarında geçirmeyi tercih eder.Sivri faregiller (Soricidae) grubuna giren ve halk arasında cüce fareler olarak bilinen bu böcekçillerin bilinen 11 türü vardır.Avrasya sivri faresi (sorex minutus), yaygın sivri fare (sorex raddei), kafkas sivri faresi (sorex caucasicus), bataklık sivri faresi (neomys anomalus), bataklık faresi (neomys teres), cüce sivri fare (suncus etruscus), bahçe sivri faresi (crocidura suaveolens), su sivri faresi (neomys fodiens) ve kır sivri faresi (crocidura leucodon) yaygın olarak bilinen türleridir.Ortalama 2 yıl ömürleri olan orman sivri faresine ülkemizde Anadolu bölgesinin kuzeyinde rastlanmaktadır.

bos
bos

Hamster (Mesocricetus auratus); cricetidae familyasına ait yanakları keseli bir kemirden türüdür.İnsanlara karşı oldukça sıcak davranan bu canlılar evcil olarak yetiştirilmektedir.Bu sevimli farelerin boyları ortalama 15-20 cm. arasında olup, ağırlıkları da 200 gram civarındadır.Cüce rus (Gonzales), Roborovski ve Suriye türleri bilinen Hamster türleridir.Doğal ortamda yaşayan türleri hepçil (omnivor) olarak beslenirken, evcil olanları tahılgiller (buğday, arpa, yulaf ve diğer kuru gıdalar), meyve ve sebze yiyerek te beslenirler.Hamstlerlerin (heybeli sıçan) farelerden farklı olarak keseleri bulunur ve yiyeceklerini keselerinde saklayıp, bazı uzaktan akrabaları ve sincaplar gibi yuvalarında depolarlar.

Ilıman ve sıcak iklimi seven hamsterler, kediler gibi dillerindeki antiseptik madde ile kendilerini sürekli temizlerler.Hamsterlerin ön ayaklarında dört, arka ayaklarında ise beş parmakları bulunur.Ortalama 2 yıl ömürleri olan bu minnak ve uysal canlılar, renkleri ayırt edemedikleri gibi, uzağı çok iyi göremezler.Fakat mükemmel koku alma, tırmanma ve işitme yetenekleri vardır. Bunların dışında herhangi bir sebepten (stres, hastalık ve yanlış beslenme) dolayı tüyleri dökülebilir ve saldırgan tavır takınabilirler.

Dikenli Fare (Acomys cilicicus), dünyada sadece Mersin'in Silifke ve Adana'nın Çukurova ilçelerinde yaşayan küçük kemirgen türüdür.Boyları 8-11 cm. arasında olup, ağırlıkları 50 gram civarındadır.Kulakları büyükçe olup, gögüs altı beyaz renkte olup, diğer kısımları ise grinin farklı renk tonlarına sahiptir.Kuyruğu sert pullarla kaplı olan ve sırtında da dikenli tüylere sahip bu sevimli canlı, Anadolu Dikenli Faresi ve Silifke Faresi gibi isimlerle de bilinmektedir.Beslenme alışkanlıkları diğer türleriyle aynı olan bu kemirgenlerin kuru gıda ve yemişleri de severek tükettikleri bilinmektedir.

Dikenli fare üzerinde araştırmalar sonucu DNA, kromozom ve bazı morfolojik özellikleriyle diğer türlerinden farklı olduğu, hasar görmüş derilerini, ter bezlerini ve kıkırdaklarını kısa bir süre içerisinde de yeniden onarabildikleri gözlemlenmiştir.Camekan cafeslerde oldukça sosyal yaşam süren sevimli kemirgenler, nesilleri tükenme riski bulunduğu için 2018 yılında koruma altına alınarak, koruma ve çoğaltılma çalışmaları hızlandırılmıştır.Dikenli farelerin çoğaltılma çalışmaları devam ederken, koruma alanındaki yetkililer, farelerin sayıları yeterli seviyeye ulaştığında doğaya tekrar salınacaklarını belirtmişlerdir.

bos
bos

Yediuyuklayangiller (Gliridae), ülkemizde bir çok türü bulunan, nesli tükenmekte olan küçük fare türlerini içeren fakat daha çok sincapgillere yakın kemiriciler familyasıdır.Familya, farklı taksonomistlerce Myoxidae ya da Muscardinidae olarak da adlandırılır. Yediuyuklayangiller halk arasında Ağaç Yediuyuru veya Yediuyur Faresi olarak ta bilinir.Kürkü değerli olan Yediuyuklayangiller cüsse olarak en iri fındık faresidir.Avrupa yediuyuklayanı, yediuyuklayanların en irisidir, kuyruğu ile birlikte boyu 20-30 cm. ağırlığı da 150-200 gram civarındadır.Ülkemizde glis glis, dryomys laniger ve dryomys nitedula türleri yaygın görülenleridir. Yediuyuklayangiller, yiyecek, kürk ve ilaç olarak kullanılmak üzere; 13. yüzyıldan beri avlanılmakta ya da yetiştirilmektedir.

Meyveler, çiçek aromaları, tohumlar bazen de böcekle beslenen yediuyuklayangiller, ekinlere zarar verdikleri için çiftçilerin pek hoşlanmadıkları canlılardandır.Görünüm açısından sincabı andırır ve yer altında değil de, sadece ağaç ve kaya oyuklarında yaşamayı tercih eder.Ormanın zemininde kendilerine odun parçaları ve yapraklar yardımı ile yuva yaparlar.Genelde ağaçlarda yaşayan yediuyuklayangiller, 7 ay kış uykusunda kaldıklarından dolayı bu ismi almışlardır.

Kapibara (Hydrochoerus hydrochaeris), dünyadaki en iri kemirgen türüdür.Anavatanı Güney Amerika olan ve su domuzu olarak ta bilinen bu dev fare, hem suda hem de karada da rahatlıkla yaşayabilir.Boyu 140-145 cm. yerden yüksekliği 65 cm. ağırlığı da, erkeklerde 73kg. dişilerde 91 kg. arasında olabilir.Ortalama 8-10 yıl ömrü olan ve hem postu hem de eti için yetiştirilen capybara, otçul kemirgendir.Kırılgan kürkü kırmızımsı-kahverengimsi renktedir ve karnına doğru rengi daha da soluklaşır.Küçük bir kuyruğa ve kısmen perdeli ayaklara sahiptir.Kapibaralar deniz bitkileri, meyve ve ağaç kabukları ile beslenirler ve çift halinde yaşarlar.

Karada neredeyse bir at kadar süratli koşabilen kapibaralar, suda da oldukça hızlıdırlar.Tehdit sezdiklerinde jaguar ve anakonda gibi yırtıcılardan da kaçmak için genelde suya dalmayı tercih ederler.Kalın postu sayesinde -25 derece soğukta dahi yaşayabilen ve 5 dakikaya kadar su altında kalabilen kapibaralar, sadece burunları dışarıda bırakarak su içinde uyuyabilirler.Kapibaralar yaşam alanları olarak çoğunlukla göl, nehir, bataklık gibi sulu alanların yakınlarında yer alan sık ormanları seçerler.Sağlam çene yapısına sahip olan dünyanın en büyük fareleri, elektrik kabloları gibi sert materyalleri kopacak kadar güçlüdürler ve kemirdikçe dişleri büyümektedir.

bos