Hamam Böceğinden Kurtulmanın Yolları

Hamam Böceğinden Kurtulmanın Yolları Nelerdir?

Hamam böceklerinden kurtulmanın ve korunmanın yolları nelerdir, yuvası nasıl bulunur ve istilası nasıl önlenir, doğal yollarla mücadelesi nasıl olmalıdır?

Hamam Böceğinden Kurtulmanın Yolları

Yüzyıllardır varlıklarını ustalıkla sürdüren hamam böcekleri, yeryüzünde yaklaşık olarak 4.500 türü içinde barındırmaktadır.Her türlü iklime ve zorlu koşullara ayak uydurabilen bu canlı, insanın olduğu her yerde bulunabilir.Hamam böceğinin yaşam döngüsü, insan habitatıyla yakından ilişkilidir.Çünkü yaşamını devam ettirmek için gerekli olan tüm koşullar insanların yaşam alanlarında kolaylıkla bulunmaktadır.Gıda, su ve sıcak ortam; birçok canlıda olduğu gibi hamam böcekleri için de temel ihtiyaçlardır.Yemek yemeden 30 gün kadar rahatlıkla dayanabilen hamam böceği, susuz kalmaya ancak 7-10 gün arası dayanabilmektedir.Dolayısıyla; gıdadan önce su bulabilecekleri alanların olması, yaşam döngüleri açısından öncelikli sıradadır.Çok sabırlı olan hamam böceği açlıkla tehdit edilmez, ancak; susuz ortamda da barınamaz.Genellikle karanlık ortamlarda ve zamanlarda aktif olan bu canlılar, yiyecek adına mutfakta hiçbirşey bulamazsa da, kumaş, gazete kağıdı, tahta parçası, insan ve hayvan üzerinden dökülen saç, kıl, ölü deri gibi kalıntılar ile beslenerek uzun bir süre gıda sıkıntısı çekmez.Ama su bulamadığı zaman hayatı pahasına insana kendini gösterebilir ve su bulmak için her yola başvurabilir.

Hamam böceğinin çoğu zaman insan yaşamına dahil olmak istemesinden dolayı, bu canlılarla mücadele için çeşitli yollar denenmiş, başarılı olan yöntemler nesilden nesile uygulanmaya devam etmiştir.Bu yöntemler; biyolojik, kimyasal ve doğal yollarla olmak üzere üçe ayrılır.Kimyasal içerikli mücadele yöntemleri bireysel olarak yapıldığında, evde yaşayan diğer canlılar (çocuklar ve evcil hayvanlar) için de ayrıca sağlık tehdidi oluşturabilir.Bu tip uygulamalar bireysel olarak dikkatsizce ve amatörce yapıldığında, çok tehlikeli sonuçlar doğurmasının yanında, daha önce yaşanmış vakalarda maalesef ölümle ya da zehirlenmeyle sonuçlanan durumlara rastlanmıştır.Bu nedenle bu yazımızda sadece doğal ve hedef canlı dışındaki canlılara herhangi bir zararı olmayan doğal yollardan bahsedeceğiz.Hamam böceğinden korunmanın ve kurtulmanın bilinen doğal yolları aşağıda listelenmiştir.Ülkemizde en sık ve yaygın görülen hamam böceği türleri için detaylı bilgiye buradan, hamam böceği ile kimyasal mücadele yöntemleri ile ilgili detaylı bilgiye de; buradan ulaşabilirsiniz.

  • Evde rutubet oluşumu engellenmeli
  • Evde bulunan lavabo giderlerinin su sızdırması engellenmeli
  • Mutfakta koku oluşması engellenmeli
  • Ocak, fırın ve buzdolabı çevresi düzenli olarak temizlenmeli
  • Ev düzenli olarak süpürülüp silinmeli
  • Banyo havalandırılmasında ızgara bulunmalı
  • Açıkta yiyecek veya kuru gıda bırakılmamalı
  • Yemeklerden sonra bulaşıklar hemen yıkanmalı
  • Bulaşık makinesinde bulaşık bekletilmemeli
  • Kapı önünde ayakkabı veya terlik bırakılmamalı
  • Ana kapı altında stoper ve sünger bulundurulmalı
  • Oda süpürgeliklerinin kenarları silikonlanmalı
  • Evin herhangi bir yerindeki duvarlardaki yarıklar ve çatlaklar kapatılmalı
  • Dışardan getirilen herşey kontrol edilmeli
  • Evde kağıt veya karton biriktirilmemeli
  • Ev içerisinde sarımsak, defne, fesleğen gibi bitkilerin bulundurulması
  • Elbise dolaplarında naftalin bulundurulması
  • Dışarda giyilen elbiselerin ev içinde giyilmemesi
  • Çamaşır makinesi içinde uzun süre kirli elbise bulundurulmamalı
  • Elektronik eşyalar belli aralıklarla temizlenmeli

Yaşam alanları; temizlik ve hijyen kurallarına riayet edilmediğinde, dış ortamdan çok da farklı olmamaktadır.Gün içerisinde odalar ve ortak kullanım alanları gözle zor görülen ve görülmeyen tortu ve kalıntıları içinde barındırır.İnsandan dökülen saç, kıl, tüy, deri döküntüsü, ter salgıları, evcil hayvanların tüyü, kılı ve diğer kalıntıları, hafif rüzgarla odaların kenarlarına, koltuk ve diğer eşyaların altlarına sürüklenip oralarda birikirler.Hamam böceğinin sadece bir tek tel saç parçası ile beslenmesi, günlerce besin tüketmeden yaşamasına imkan sağlar.Ayrıca bu kalıntılar ev akarları için de bulunmaz nimettir.Bu nedenle yaşam alanları her gün düzenli olarak süpürülüp silinmeli, ama zeminler ve eşyalar nemli bırakılmamalıdır.Evi havalandırarak ev içerisinde oluşacak nemli ortam alınmalı, rutubet oluşumu başlamadan engellenmelidir.

Ayrıca ev içerisinde ıslak çamaşır asılmamalı, çamasırlar balkon gibi dış alanlarda kurutulmalıdır.Ev içerisinde çamaşır kurutmak, evin rutubetlenmesine önayak olacağı gibi, duvar boyasının kalkmasını sağlayabilir ve astım hastaları ve nefes darlığı sorunu yaşayanlar için de sağlıklı ortam oluşturmaz.Bunların dışında evcil hayvan varsa her gün bakımı ve temizliği yapılmalı, barınağı temizlenmeli, olası hamam böceği istilası için gerekli besin kaynakları sayılan hayvan döküntüleri hemen ortadan kaldırılmalıdır.

bos
bos

Hamam böceklerinin istilası söz konusu olduğunda kalesi olan mutfak; gıda ve su temin edecekleri, sıcak ortam bulabilecekleri tek alandır.En sık görülecek yerleri ve yuva olarak kullanacakları eşyaların başında ocak ve fırın altları gelir.Üzerinde yemek pişirilen ve başka ihtiyaçlar için de sıkça kullanılan ocak ve fırından dökülen yemek kalıntıları, yağlar ve sıcaklık derecesi hamam böceği için ideal ortam oluşturur.Ocakların düzenli olarak temizliği ve bakımı yapılmadığında ve hamam böceği yuvalanmasında, sayıları yüzleri bulan bir koloni ile karşılaşılabilir.Bir diğer yuva alanları da; buzdolabı olup, arkasında bulunan motor sıcaklığı ve motoru soğutması için buzdolabı içerisindeki atık suların boşaltıldığı su haznesi, hamam böceği için ocak ve fırından sonra en güvenli barınaktır.Bu alan ayda yılda bir ya da yenisiyle değiştirilene kadar temizlenmediğinde, evdeki hamam böceği istilası asla bitmez ve yapılan çalışmalar hiçbir zaman başarılı sonuç vermez.Buzdolabı motorunun üzerindeki su haznesi boşaltılıp temizlenmeli, buzdolabı arkasındaki alanlar en az ayda 1 defa keskin kokuya sahip sabunlu su ile temizlenmeli, dolap arkasına ya da arkasına denk gelen duvara hava alan bir poşet içerisine defne yaprağı veya lavanta kurusu bırakılarak hamam böceğinin bu alanda yuvalanması önlenmelidir.Bilindiği üzere; koku alma konusunda mükemmel yetiye sahip hamam böceği, defne ve lavanta gibi güçlü aromaya sahip bitkilerden hoşlanmazlar.

Ayrıca mutfağın günlük kullanımında; yemek hazırlanırken, özellikle ağır kokuya sahip balık, et ve baharatlı yiyecekler hazırlanırken oluşan koku insanların hoşuna gittiği kadar hamam böceğinin de ilgisini çekeceğinden, içerde hapsolan kokunun aspiratör yoluyla ya da havalandırma yoluyla dışarı atılması gerekir.Yemekten sonra bırakılan bulaşık ertesi güne bırakıldığında ise; hamam böceği evin dışında dahi olsa yine de dikkatinden kaçmayacaktır.Sıcak havalarda yemek bulaşıklarının bulaşık makinesi içinde biriktirilmesi de, ağır ve hoş olmayan çöp kokusu oluşturacağından dolayı hamam böceğini mutfağa çekebilir.Mutfak lavabosunun da sürekli temiz tutulması ve tıpa kullanılması gerekmektedir.İçerisinde hamam böceği görülmesi durumunda, su verilerek giderden aşağı doğru gideceği ve öleceği düşüncesi yanlıştır.Günümüze kadar yapılan araştırmalar gösteriyor ki; hamam böceği su içerisinde 40-45 dakika kadar nefesini tutabilir ve hayatta kalabilir. Dolayısıyla güçlü ve tırtıklı ayakları sayesinde gider borusu içerine sağlamca tutunarak bu zorlu süreci başarıyla atlatabilir.

Bazı araştırmacı bilim insanlarına göre; "küçük ayyaşlar" olarak nitelendirilen hamam böcekleri, alkollü ve şekerli içeceklerden de hoşlanırlar.Özellikle bira ve benzeri alkollü içeceklerin kokusunu oldukça uzaktan alabilirler.Ev içerisinde zemine ya da eşya üzerine dökülen bir damla içecek, alanı hamam böceğinin hedefine sokabilir.Bunun dışında mutfakta bırakılan içecek şişeleri ve alkollü içecek tüketen bir insanın ağız kokusu da, hamam böceğini harekete geçirir ve kokusunu uzun süre kaybetmeyen bu içecekler dışarıdaki hamam böceğini eve kadar çekebilir.

Banyo ve tuvalet de hamam böceği için alternatif barınma ve yuvalanma alanlarıdır.Bu alanlardaki havalandırma mekanizmaları genellikle farenin bile kolaylıkla girebileceği açıklıklara sahiptirler.Dolayısıyla ev ne kadar temiz tutulursa tutulsun, bina içerisindeki banyo ve tuvalet havalandırması sayesinde hamam böcekleri ve diğer haşereler, bir daireden diğerine kolaylıkla transfer olabilir.Bu sorunu tamamen ortadan kaldırmak için geniş aralıklara sahip ızgaralar değiştirilmeli, hamam böceğinin giremesini zorlaştıracak darlığa sahip metal ağların olduğu havalandırma mekanizmaları kullanılmalıdır.Yine bu ızgaralar üzerine defne yaprağı, fesleğen, lavanta, kedi nanesi, biberiye, limon, kekik, nim (neem) ağacı yaprağı, sarımsak, rezene ve benzeri keskin kokuya sahip bitki kuruları suyla temas etmeyecek şekilde bırakılırsa; hem havalandırmadan gelecek ağır ve kötü kokunun içeri girmesi engellenir, hem de içeri girmeye çalışan hamam böceğini caydırır.Ayrıca; banyoda bulunan duşa kabindeki su gideri içinde aynı tip ızgaralar kullanılmalı, üzerinde oluşan saç, kıl ve benzeri atıklarında alınıp giderin temiz tutulması sağlanmalıdır. Lavaboların gider bağlantısı düzenli temizlenmeli, içeride biriken her türlü atığın belli aralıklarla alınarak giderin temizlenmesi ve hava alması sağlanmalıdır.Ayrıca banyo ve tuvalet sürekli kuru tutulmalı, belli noktalarına gerek görüldüğü takdirde, naftalin yerleştirilmesi de bu haşereleri uzak tutmaya yetecektir.

bos
bos

Evdeki odalarda bulunan bazı süpürgelikler, genellikle hamam böceğinin gizleneceği ve rahatça hareket edebileceği açıklığa sahiptirler.Banyo ve mutfakda bulunan dolap altları ve kenarları da hamam böceğinin kolayca kamufle olabileceği yerlerdir. Özellikle geceleri ve karanlık ortamda aktif olan hamam böceği, ışık ya da insan gördüğünde gizlenebileceği ilk yerler buralardır. Ayrıca mutfakta ve banyoda bulunan taşınmaz eşyaların (mutfak tezgahı ve dolabı, lavabo ve küvet kenarları ve altları) zeminle birleştiği kenarları, hamam böceklerinin geçici konaklama bölgeleridir.Bu bölgeler kapatılmadığı sürece; hamam böceği istilası ve yaşamı her zaman söz konusudur.Eğer istila olmuş ise; yuvaları bulmak için neredeyse evin tüm odalarının süpürgeliklerinin, hatta parke zeminlerinin bile sökülmesi gerekir.Bu durum hem maliyet açısından da zarar oluşturur, hem de evin kullanımını kısıtlar ve zaman kaybına sebebiyet verir.Yuvalar bulunsa bile o tadilat karışıklığında, evin farklı alanında yeni vuva bulmaları da zor olmayacaktır.Bu bölgelerden sürekli su ile teması olan yerler silikon ile kapatılmalı su ile direk teması olmayan alanlar ise; yapışkan süpürgelik bantlarıyla kapatılmalı, hamam böceğinin yaşama, barınma ve gizlenme alanları daraltılmalıdır. Böylece bu alanlar ve parke zemin altındaki bölgeler, olası hamam böceği ve tahta kurusu gibi diğer haşerlerin de istilasını önler, haşerelerin yuvalanma bölgesi olmaktan da çıkar.

Dışarıdan evlere giren hamam böceğinin, kapıdan girmek gibi bir standardı yoktur.Fakat ulaşım kolaylığı açısından genellikle içeri girmek için kapıları tercih ederler.Özellikle önünde stoper ve sünger bulunmayan kapı altlarından geçmeleri oldukça kolaydır. Elastik yapısı ve birbirinden bağımsız hareket edebilen bacakları sayesinde, bir hamam böceğinin bulunduğu yerde hareket edebilmesi için 2 mm'lik alan yeterlidir.Bu sorunun önüne geçebilmek için en az 4-5 cm. yüksekliğinde mermer veya granit taşından imal edilmiş cilalı stoper kullanılması gerekir.Tek başına yeterli olmayan bu bariyer, ancak stoper ile kapı arasındaki boşluğun en az üç (3) katı genişliğinde sünger kullanılmasıyla hamam böceği girişini engelleyebilir.Örnek olarak kapı ile stoper arasında 2 cm. boşluk varsa; bu durumda 6 cm. kalınlıkta bir sünger aradaki boşluğu doldurmak için yeterli olacaktır. Diğer bir önemli nokta ise; hamam böceklerinin ayak ve ayakkabı kokusunu sevmeleridir.Kapı önünde bırakılan terlik ve ayakkabıların yaydığı koku hamam böceklerini eve davet etmek için yeterlidir.Ayakkabı içerisine girmiş bir hamam böceği ve ayakkabının da o esnada giyildiği düşünüldüğünde, hem sağlık sorunu oluşabilir hem de ayakkabının kullanım ömrü biter.Bu nedenle dışarıda ayakkabı ve terlik bırakılmamalı, kapı önünden hamam böceğini içeri çekecek her türlü kokunun giderilmesi gerekir.

bos
bos

Kağıt, karton, kumaş gibi materyallere olan düşkünlükleri ile bilinen hamam böcekleri için evdeki kütüphane de ideal yaşam alanıdır.Bu tip alanlarda uzun süre konakladıklarında kitaplara ve ahşap malzemelere zarar verebilirler.Çok hızlı üreyebilen bu canlılar, yumurtalarını bu alanlara bırakabilir ve elden ele, evden eve taşınabilen bu kitaplar daha da hızlı yayılmalarına sebebiyet verebilir.Daha da kötüsü yumurtalarını bu alanlara bırakırlarsa ki bırakabilirler; var olan koloni ve sonraki nesileri için doğal, biyolojik ve kimyasal mücadele de dahil tüm yöntemler kısa vade de yetersiz kalabilir.Çözüm olarak kitaplık ve kütüphanenin düzenli olarak her 15 günde bir tozu alınmalı, raflar arasına karton ve kağıt kokusunu bastıracak narenciye bitkileri yerleştirilmelidir.Ev içerisinde gazete ve karton kutu bulundurulması da hamam böceği istilasına davetiye çıkarır.

Kimyasal boya kullanılan kumaşlar da, yaydıkları koku sebebiyle hamam böceklerinin ilgi alanlarına girerler.Dişi hamam böceği tarafından kumaşa bırakılan yumurtalar, kumaşla beraber seyahat edebilir ve istilanın daha hızlı yayılmasına sebep olabilir. Dışarıdan getirilen boyalı elbise ya da kumaşların, yıkanmadan gardolabına yerleştirilmesi ve giyilmesi yayılmaları açısından büyük risk oluşturur.Ancak kumaş ve elbiselerin 60-90 °C'de yıkandıktan sonra kullanılması bu riski minimuma indirir.

Yukarıdaki işlemler aksatmadan dikkatle ve titizlikle uygulandığı takdirde yaşam alanında hamam böceği ve türevlerine kolay kolay rastlanmaz.Elbetteki daha kolay çözüm yolları (hayvana eziyet vererek, aç ve susuz bırakarak) da var.Fakat; her canlının yaşam hakkının bulunduğunun bilincinde olarak bu uygulamaları insancıl bulmuyor, onaylamıyor ve hiç bir süreçte tavsiye etmiyoruz. Suda boğulması için tuzak kurmak, kavanoz içine hapsederek aç ve susuz olarak ölmesini beklemek, yakmak, elektrik vermek ve yapışkanlar kullanarak hayvana eziyet verici hamleler, hamam böceği ile mücadeleden daha çok işkence olarak nitelendirilebilir.Bu tip davranışlar, insanda psikolojik olarak büyük sorunlara yol açabileceği gibi, merhamet duygusunu da köreltebilir. Ayrıca bu işlemler hamam böceği ile mücadelenin hiçbir aşamasında kalıcı çözüm sağlamaz.Kalıcı çözüm için en iyi yöntem; 20 yıldır en yüksek oranda başarılı sonuçlar veren jel ilaçlama yöntemidir.Jel ilaçlama yöntemi ile ilgili detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Antalya'da ve Alanya başta olmak üzere tüm ilçelerinde işletmelere ve yaşam alanlarına profesyonel olarak hamam böceği ile mücadele hizmeti veren şirketimiz; uluslararası yasa ve normlara uygun olarak işletilmekte, gerekli izinlere ve sertifikalara (Biyosidal Ürün Uygulama İzin Belgesi) sahip olmakla birlikte, ulusal kriterlere uygun ve uluslararası standartlarda, Antalya bölgesinin genelinde hamam böceği ilaçlama hizmeti vermeye devam etmektedir.Ayrıca işletmemizde kullanılan ilaçlama ekipmanları ve malzemeleri; Sağlık Bakanlığı ve tüm ilgili kurumlarca onay almış olup, insan sağlığını tehlikeye atacak her türlü etkenden arındırılmış biosidal ürünlerden oluşmaktadır.

Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından yapılan denetimlerde her zaman başarılı grafik çizen firmamız Akdeniz Hijyen; Sağlık Bakanlığı'na bağlı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından hazırlanmış olan Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik şartlarını gözeterek hamam böceği ilaçlama hizmetini vermektedir.Ayrıca uzman personelimiz ve çalışanlarımızın hepsi Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından verilen Biyosidal Ürün Uygulayıcı belgesine sahiptir.

  • Günün her saati (7/24) iletişim araçlarımızdan bize ulaşabilir, acil yardım talebinde bulunabilirsiniz.
  • Ücretsiz keşif sistemimiz sayesinde yaşam alanlarınızda olası tehdit unsurları ve hamam böceği hakkında uzman ekibimiz tarafından bilgi ve destek verilmektedir.
  • Canlı destek operatörlerimiz aracılığıyla hamam böceğiyle ilgili yaşadığınız sorun ya da problemler hakkında yardım ve destek verilmektedir.
  • Sosyal medya hesaplarımız üzerinden bize ulaşarak her türlü hamam böceği ilaçlama sorunlarınız için yardım ve destek alabilirsiniz.
  • Çağrı merkezimizdeki operatörlerimiz her türlü hamam böceği sorununuz, şikayet ve önerileriniz için sizin görüşlerinizi değerlendirmektedir.